طب سوزنی

طب سوزنی یکی از روش های پزشکی سنتی چین می باشد که از گذشته های دور در این کشور مورد توجه بوده و امروزه در خیلی از کشورهای جهان نیز انجام می شود. طب سوزی چینی به نوعی روشی از درمان می باشد و هیچ ‌سنخیتی با پیشگیری ندارد. در این روش تمام تمرکز بیمار و پزشک معطوف به درمان و خلاصی از درد است. متخصصان طب سنتی چین طب سوزنی را روشی برای متعادل کردن جریان انرژی و نیروی حیاتی در بدن می دانند که به هر دلیلی در نقطه ای از بدن دچار اختلال شده است و آنها با پیدا کردن آن نقاط و فرو کردن سوزن در آنجا نسبت به تحریک و فعال کردن سلول های بدن برای ایجاد تعادل و برقراری نیرو و انرژی حیاتی تلاش می کنند. امروزه در مقابل این تفکر کارشناسان سلامت معتقدند که نقاط مورد توجه طب سوزی برای درمان، مکان های می باشند که برای تحریک اعصاب و عضلات و بافت های همبند که در اثر تحریک با سوزن باعث ترشح مسکن های طبیعی در بدن شده و اینکار باعث آرامش و ریلکس شدن بدن می شود. طب سوزنی در همه نقاط بدن قابلیت اجرا دارد. ولی نقطه ای که برای انجام طب سوزی در نظر گرفته می شود بنابر تشخیص فرد یا اطبا این رشته می باشد و ممکن است نقطه اجرا با نقطه ای که درد در آن عارض است متفاوت باشد.

طب سوزنی به چه شکلی بر روی بیمار انجام می شود؟

طب سوزنی، از جمله روش های درمان قدیمی هست که انجام آن نیاز به مهارت و تجربه بالا و کافی دارد. به همین سبب کسانی که طالب انجام این شیوه سنتی درمان هستند، افراد متخصص و با تجربه را جهت مداوای خود بر گزینند. به طور کلی مراحل انجام طب سوزنی به شرح زیر می باشد.
پس از مراجعه به مراکز انجام طب سوزنی، معمولا افراد قسمتی از لباس های خود را از بدن خارج می کنند و روی یک تخت دراز می کشند .بنابر اظهارات متقاضی نقاط یا نقاطی در بدنش مشخص می شود و سوزن های طب سوزنی که معمولا استریل و ضد عفونی شده هستند به عمق های مختلف نقاط استراتژیک بدن وارد می شوند. سوزن ها بسیار نازک و ظریف هستند و اغلب افراد، وارد شدن آنها را به بدن حس نمی کنند.
معمولا بین 5 تا 20 سوزن در هر مرحله از درمان وارد بدن فردی که تحت درمان با این روش قرار دارد می شود. هنگامی که سوزن به عمق خاصی از پوست بدن می رسد، با سوزش خفیفی همراه می شود.
بعد از اتمام قراردادن سوزن ها در بدن، گاهی اوقات به وسیله مجری طب سوزنی با ظرافت ضربات ضعیفی به سوزن ها زده می شود. یا اینکه با توجه با مهارتی که دارد آنها را می چرخاند و یا پالس های حرارتی یا الکتریکی خفیفی به آن ها وارد کند. هدف از انجام این کار ها بر روی سوزن های که در بدن بیمار قرار دارد این است که سلول های بدن به واسطه سوزن ها تحرک بیشتری داشته باشند.
معمولا مدت زمانی که سوزن ها در درون بدن فرد می مانند ۲۰ الی ۳۰ دقیقه می باشد. در این مدت بیمار باید به همان شکلی که دراز کشیده است باقی بماند.
پس از اتمام کار و سپری شدن زمان مقرر شده همه سوزن ها از بدن بیمار توسط طبیب، طب سوزنی خارج می گردد.
از آنجاییکه متخصصان این حوزه با ظرافت و تمرکز بسیار بالایی این کار را انجام می دهند، غالبا در هنگام خارج شدن سوزن ها هیچ دردی در بدن فرد احساس نمی شود. بهترین حسی که بعداز انجام طب سوزنی بر افراد تحت مداوا به این روش غالب می گردد، احساس آرامش می باشد. فلسفه این آرامش، باز شدن گره های به وجود آمده در کانال های انرژی در بدن، و گرفتن انرژی مضاعف نسبت به بیش از درمان می باشد.
جهت پی بردن به نتیجه بخش بودن طب سوزنی باید منبع دردی که بیمار به خاطر آن تحت مداوا قرار گرفته را مد نظر قرار داد. به نحوی که اگر تا بعد از چند هفته پس از انجام طب سوزنی بدن آرامش پیدا کرده و هیچ دردی حس نشود. نشان می دهد که روش طب سوزنی مفید بوده است.
اما اگر دوباره درد برقرار شود، باید نتیجه گرفت که استفاده از طب سوزنی برای درمان این فرد بی اثر بوده و این شیوه درمان برای او مثمر ثمر نبوده است.

تعیین مقدار تاثیر و قابلیت طب سوزنی برای برطرف کردن دردها و بیماری ها مشکل است. اما به طور کلی اکثر افرادی که از این روش استفاده کرده اند آن را روشی موثر، مفید و نتیجه بخش جهت رفع ناراحتی های موجود در بدن خود می دانند و به همین سبب از آن رضایت تمام و کمال را دارند.

طب سوزنی برای درمان چه بیماری هایی موثر است؟

همانطور که متوجه شدید؛ طب سوزنی یکی از شیوه های درمان سنتی بوده و هیچ نقشی جهت پیشگیری از بیماری ها ندارد. بنابراین فردی که برای این منظور به طبیب طب سوزنی مراجعه می کند باید دارای یکی از بیماری قابل درمان با طب سوزنی باشد.
طب سوزنی نیز، همانند سایر روش های نوین و سنتی یک روش درمان برای رفع ناراحتی و درد هست. بنابراین استفاده و بکار بردن آن یک سری پیامدهای مثبت و حتی منفی که همراه با عوارض جانبی هست را در پی خواهد داشت.
یکی از سوالات متداول در رابطه با طب سوزنی که ذهن افراد را درگیر خود می کند این است که طب سوزنی بر روی چه افرادی تاثیر گذار هست؟
به طور کلی طب سوزنی روشی از درمان هست که اثر ضد التهابی بر روی بافت های عضلانی بدن انسان دارد و سبب تحریک ترشح اندورفین در بدن شده و منجر به ایجاد تعادل انرژی بدن می گردد. در نتیجه برقراری تعادل انرژی در بدن منجر به کاهش دردهای عضلانی و همچنین تسکین آنها خواهد شد.
از نظر کارشناسان طب سوزنی این روش درمان، قابلیت بالایی برای درمان اکثر بیماری ها دارد. به نحوی که رجوع به متخصص طب سوزنی برای درمان دردهای بسیاری که بر بدن عارض شده اند مفید و کارساز بوده و رضایت خاطر مراجعین، و انتخاب کنندگان این شیوه درمان را فراهم می کند.
البته باید متذکر شد که؛ محققان و کارشناسان علوم پزشکی با پزشکان طب سنتی هم عقیده نبوده و با شک و تردید به این نظرات نگاه می کنند. به نحوی که استفاده از طب سوزنی را تنها برای بیماری های موضعی و عضلانی کار ساز می دانند و جهت درمان بیماری های دیگر این شیوه را چندان مفید و علمی تلقی نمی کنند.
مهمترین و رایج ترین بیماری عضلانی را که بواسطه طب سوزنی درمان می گردد. فلج صورت می باشد. به نحوی که می توان با قاطعیت گفت استفاده از روش درمانی طب سوزی حتی بعد از گذشت مدتی از ابتلا به این بیماری هم می تواند مفید باشد. در واقع درمان فلج صورت به روش طب سوزنی باعث از بین رفتن این عارضه و حتی پیشگیری جهت گرفتار شدن به آن در آینده پس از تحت درمان گرفتن با طب سوزنی می شود.
لازم به ذکر است که بر خلاف تصورات محققان و کارشناسان علوم پزشکی، تحقیقات و تجربیات کسب شده در زمینه طب سنتی در طول زمان نشان داده است که این روش درمانی برای بسیاری از بیماری ‌ها مفید بوده و منجر به بهبود و درمان آنها می گردد.
بیماری هایی که در طول زمان ثابت شده است قابل درمان با روش سنتی طب سوزنی را دارند به شرح زیر می باشند.
سینوزیت و سر درد های ناشی از عفونت
دیسکوپاتی مهره های کمر و گردن
کیست تخمدان در بانوان
درد مزمن
سر درد های شدید ناشی از میگرن
التهاب تاندون ‌ها
سیاتیک
درد مچ دست و سندرم تونل کارپال در مچ دست فیبرومیالوژی و رماتیسم مفاصل.
اختلالات دستگاه گوارش
سندرم تحریک‌ پذیر روده
ورم مخاط روده بزرگ
ورم معده و یبوست
اختلالات ادراری و تناسلی
درد شکم در دوران قاعدگی
قاعدگی نامنظم یا سنگین
ناباروری و علائم یائسگی
اختلالات روانی و عاطفی نظیر افسردگی، اضطراب، استرس و بیخوابی.
مدیریت اثرات ناسازگار ناشی از شیمی درمانی و پرتو درمانی همچون خستگی، تعمیم درد، خشکی دهان، اختلالات عصبی، تهوع و استفراغ
آلرژی ‌های شدید و خفیف فصلی
فشار خون بالا
اعتیاد به نیکوتین، الکل و مواد مخدر
درمان چاقی البته به همراه گرفتن رژیم غذایی و ورزش
درمان بسیاری از درد‌های مزمن در ناحیه‌ سر همچون میگرن
کمردرد
دندان درد
گرفتگی های دوران قاعدگی بانوان
سندرم تونل کارپال
آسم و خس خس سینه
تنگی قفسه سینه و سرفه
فیبرومیالژیا یا درد گسترده در سطح بدن به ویژه درد در عضلات و بافت ‌های نرم بدن
میوفاسیال یا دردهای مزمن ماهیچه ای.

اعمال طب سوزنی به چه قسمتی های از بدن قابل انجام هست؟

همانطور که در مطالب قبلی نیز اشاره کردیم، طب سوزنی با فرو بردن یکی سری سوزن های ظریف و نازک به پوست همراه است. اما مهمترین نکته، در هنگام انجام عمل طب سوزنی بر روی افراد تعیین محل دقیق فرو بردن سوزن هاست، که باید متناسب با منبع درد در بدن بیمار باشد.
با توجه به فلسفه طب سوزنی، صدها یا حتی هزاران نقطه طب سوزنی در بدن وجود دارد که هر کدام بر اندام های مختلف و خاصی از بدن تاثیر گذار هستند. بنابراین مهمترین اصل در این شیوه درمان انتخاب مناطقی هست که اعمال طب سوزنی بر روی آن سیستم بدن بر درد عارض شده و درمان آن تأثیر گذار باشد. متخصصان طب فیزیکی و سوزنی معتقد هستند که در بدن انسان حداقل 2،000 نقطه برای طب سوزنی و فرو بردن سوزن های طب سوزنی وجود دارد.
در سال 1991، سازمان بهداشت جهانی (WHO) گزارش 361 نقطه طب سوزنی را در بدن توصیف کرده است. این موضوع و توجه سازمان بهداشت جهانی بر امر طب سوزنی نیز نشان دهنده مفید بودن این شیوه سنتی درمان جهت رفع دردها و ناراحتی های بدن انسان می باشد.

استفاده از طب سوزنی دارای چه فوایدی هست؟

با توجه به منابع موجود و تحقیقات صورت گرفته، بر روی طب سنتی سوزنی ثابت شده است که این شیوه دارای فواید مثبت زیادی برای بدن هست. به عبارت دیگر نمی توان تاثیرات طب سوزنی را فقط مختص به درمان دردهای عضلانی بدن اختصاص داد. زیرا تجربه و اظهار نظرات کسانی که این شیوه را تجربه کرده اند چیزی بر خلاف این امر را نشان می دهد.
منتهی نکته ای که ذکر آن بسیار حائز اهمیت بوده و نیاید آن را دور از نظر داشت، انجام صحیح و ایمن طب سنتی هست. بنابراین، انجام این کار بواسطه افراد تازه کار و ناشی نتایج چندان مطلوبی در پی نخواهد داشت.
به طور کلی عمده فوایدی که طب سوزنی بر روی بدن افراد تحت مداوا قرار گرفته با این شیوه می گذارد شامل گزینه های زیر می باشد.

این شیوه درمان سنتی اگر به درستی و توسط متخصص انجام شود، ایمن است.
نسبت به برخی از شیوه های درمان عوارض جانبی بسیار کمی وجود دارد.
طب سنتی قابلیت آن را دارد که به طور موثر با سایر درمان ها ترکیب شود.
این شیوه از درمان می تواند براحتی بسیاری از انواع درد را کنترل کند.
برای افرادی که به علت یک سری ناراحتی ها از درد رنج می برند، اما داروهای ضد درد برایشان مناسب نیست، کمک کننده می باشد.

عوارض جانبی طب سوزنی

مانند هر روش درمانی، طب سوزنی خطرات زیادی را ایجاد می کند و ممکن هست با یک سری عوارض جانبی خفیف و حتی شدید به همراه باشد که شایع ترین آنها درد و خونریزی ناشی از قرار دادن سوزن های طب سوزنی در بدن افراد است.
از دیگر عوارض جانبی طب سنتی می توان به بثورات پوستی، واکنش های آلرژیک، کبودی، درد، خونریزی، حالت تهوع، سرگیجه، غش یا عفونت اشاره کرد.
لازم به ذکر هست که، عوارض شدید و عوارض جانبی طب سوزنی بیشتر زمان هایی حادث می شود که این روش بوسیله افراد ناشی و بی تجربه که به مهارت کافی در این زمینه دست نیافته اند صورت بگیرد. بنابراین جهت کاهش خطر عوارض جانبی و جدی، طب سوزنی باید همیشه این کار توسط پزشک مجاز و دارای صلاحیت صورت بگیرد. همچنین وسایل و ابزار بکار برده برای این منظور که قالبا یک سری سوزن های ظریف و نازک هستند، باید استریل شده و یکبار مصرف باشند.
طبق تحقیقاتی که در مراکز علمی کشورهای توسعه یافته منتشر شده است. شایع ترین و جدی ترین عوارض طب سوزنی می تواند شامل گزینه های نام برده ذیل باشد.
عفونت محل و موضعی که تحت اعمال طب سوزنی قرار گرفته است
وارد آمدن آسیب جدی به رگ های عصبی و عروق خونی
عوارض ناشی از شکستن سوزن و ماندن تکه های باقی مانده آن در بدن
سوراخ شدن اندام ها
خونریزی های شدید که به علت بی تجربه گی طب اتفاق می افتد.

استفاده از طب سوزنی برای چه کسانی توصیه نمی شود؟
طب سوزنی علی رغم داشتن مزیت ها و نتایج مثبت بر روی بدن بسیاری از افراد، برای بسیاری دیگر با محدودیت به همراه بوده و بی توجه بودن به شرایط بیمار و اعمال این شیوه درمان بر او، حتی ممکن هست منجر به مرگ و از دست دادن جان او گردد.
به تجربه ثابت شده است که در برخی موارد صدمات وارد آمده به اندام بیمار در حین فرو بردن سوزن های مخصوص طب سوزنی به بافت بدن به حدی شدید بوده که حتی منجر به مرگ فرد می شود.
ممکن است طب سوزنی برای افرادی که شرایط و بیماری زمینه ای خاصی دارند مناسب نباشد. به همین دلیل لازم هست که هر فردی قبل از آنکه به این شیوه درمان روی آورد با یک پزشک متخصص مشورت کرده و از عوارض جانبی که ممکن هست با توجه به نوع بیماری خود بر بدن او می گذرد اطلاع یابد.
به عنوان مثال افرادی که داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین یا کومدین مصرف می کنید، گزینه مناسبی برای انجام طب سوزنی نیستند زیرا خطر خونریزی یا کبودی در آنها به شدت بالاست.
در واقع امتحان روش درمانی طب سوزنی تنها زمانی می ارزد که افراد با روش های متداول در مدیریت درد یا سایر موارد بهداشتی مشکل نداشته باشند.
البته در این صورت نیز، لازم هست ابتدا حتماً با پزشک مشورت کرده تا در مورد مناسب بودن این روش درمان با وضعیت جسمانی خود راهنمایی لازم را برای استفاده را کسب کرد.
به طور کلی کسانی که به طور مطلق انجام طب سوزنی برایشان ممنوع هست عبارتند از:

• کودکان زیر ۱۲ سال و در سنین رشد
  زنان باردار بخصوص در سه ماه نخست بارداری
  افراد مبتلا به بیماری های روماتیسمی
  افرادی که از دستگاه ضربان ساز الکتریکی قلب استفاده می کنند
  افراد مبتلا به هموفیلی و سایر بیماریهای اختلالات خونی
  افراد مبتلا به بیماری های عفونی مزمن
  افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف می کنند
  افرادی که به بیماری های عروقی مبتلا هستند
  افرادی که فشار خون کنترل نشده دارند
  افراد مبتلا به دیابت.